ΜΗΤΡΩΟ ΕΠΩΝΥΜΙΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΩΝ ΤΙΤΛΩΝ
Θεσμικο πλαισιο για επωνυμιες/διακριτικους τιτλους - Γενικες πληροφοριες
Περιεχόμενα
Α. Θεσμικό Πλαίσιο
Νομοθεσία
Ν. 4919/2022 – ΜΕΡΟΣ Β’ – ΚΕΦΑΛΑΙΟ Θ’ “ΤΗΡΗΣΗ ΑΛΛΩΝ ΜΗΤΡΩΩΝ ΣΤΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Γ.Ε.ΜΗ.”
1. Το Μητρώο Επωνυμιών και Διακριτικών Τίτλων τηρείται στο πληροφοριακό σύστημα του Γ.Ε.ΜΗ., όπου καταχωρίζονται με χρονολογική σειρά όλες οι κατοχυρωμένες επωνυμίες και οι διακριτικοί τίτλοι των φυσικών και νομικών προσώπων που ασκούν είτε εμπορική είτε οικονομική μη εμπορική δραστηριότητα.
2. Η τήρηση του ως άνω μητρώου αποσκοπεί:
α) στη διασφάλιση της μοναδικότητας των επωνυμιών και των διακριτικών τίτλων,
β) στη σύννομη κατοχύρωση επωνυμίας και διακριτικού τίτλου και
γ) στην προστασία των επιχειρήσεων από την κίνδυνο της σύγχυσης, της εκμετάλλευσης ξένης φήμης και του αθέμιτου ανταγωνισμού.
3. Η καταχώριση της επωνυμίας και του διακριτικού τίτλου στο μητρώο της παρ. 1 έχει δηλωτικό χαρακτήρα και αποδεικνύει τον δικαιούχο μιας επωνυμίας ή ενός διακριτικού τίτλου βάσει της αρχής της προτεραιότητας.
4. Η δέσμευση επωνυμίας και διακριτικού τίτλου έχει ισχύ για το σύνολο της Επικράτειας.
5. Το μητρώο επωνυμιών και διακριτικών τίτλων είναι ενιαίο για όλη τη χώρα, τηρείται ηλεκτρονικά και διασυνδέεται με το πληροφοριακό σύστημα Υ.Μ.Σ. και το πληροφοριακό σύστημα του Οργανισμού Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (Ο.Β.Ι.), προκειμένου να αποφευχθεί η λήψη επωνυμίας ή διακριτικού τίτλου, που έχει ήδη κατοχυρωθεί ως σήμα, καθώς και με το Σ.ΔΙ.ΜΗ.Ε. – B.R.I.S..
1. Για τα νομικά πρόσωπα η επωνυμία και ο διακριτικός τίτλος σχηματίζονται, σύμφωνα με όσα προβλέπονται για κάθε νομικό τύπο. Ένα νομικό πρόσωπο μπορεί να κατοχυρώσει περισσότερους από έναν διακριτικούς τίτλους.
2. Επιπρόσθετα, η επωνυμία και οι διακριτικοί τίτλοι:
α) δεν προσκρούουν στη νομοθεσία και στα χρηστά ήθη,
β) διαφοροποιούνται επαρκώς από επωνυμίες και διακριτικούς τίτλους ήδη εγγεγραμμένων υπόχρεων στο Μητρώο Επωνυμιών και Διακριτικών Τίτλων του Γ.Ε.ΜΗ., και
γ) δεν έχει κατοχυρωθεί το λεκτικό της επωνυμίας ή των διακριτικών τίτλων ως εμπορικό σήμα.
3. Αν οι Υ.Γ.Ε.ΜΗ. διαπιστώσουν οποιαδήποτε παρέκκλιση από τα ανωτέρω ή περιέλθουν σε αυτές τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις που αφορούν σε επωνυμία ή διακριτικό τίτλο ή πράξεις και αποφάσεις περί ενωσιακών ή κοινοτικών σημάτων ή αποφάσεις του Οργανισμού Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας και της Διοικητικής Επιτροπής Σημάτων, κατά των οποίων δεν χωρεί προσφυγή, καλούν τους υπόχρεους να συμμορφωθούν με τις ως άνω αποφάσεις και πράξεις, κατά τη διαδικασία της παρ. 1 του άρθρου 30.
(διορθώθηκε με παρ. 7 άρθρου 71 ν. 5019/2023)
1. Η επωνυμία και οι διακριτικοί τίτλοι δεσμεύονται είτε αυτόματα, είτε από τις αρμόδιες Υ.Γ.Ε.ΜΗ..
2. Η αυτόματη δέσμευση επωνυμίας και διακριτικού τίτλου πραγματοποιείται από τον ίδιο τον ενδιαφερόμενο, μέσω της σχετικής ηλεκτρονικής εφαρμογής στο πληροφοριακό σύστημα του Γ.Ε.ΜΗ. στις εξής περιπτώσεις:
α) κατά τη σύσταση εταιρείας μέσω της ηλεκτρονικής υπηρεσίας μίας στάσης (e-Υ.Μ.Σ.),
β) κατά την ηλεκτρονική έναρξη εργασιών, εφόσον πρόκειται για ατομική εμπορική επιχείρηση ή για φυσικά πρόσωπα που ασκούν μη εμπορική οικονομική δραστηριότητα,
γ) κατά την αυτόματη τροποποίηση καταστατικού με πρότυπη πράξη,
δ) κατά την επιγραμμική εγγραφή υποκαταστήματος ημεδαπής ή αλλοδαπής εταιρείας.
3. Δέσμευση επωνυμίας και διακριτικού τίτλου στην Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. πραγματοποιείται:
α) κατά τη σύσταση εταιρείας μέσω Υ.Μ.Σ.,
β) κατά την τροποποίηση υφιστάμενης επωνυμίας ή διακριτικού τίτλου ή την προσθήκη νέου διακριτικού τίτλου, η οποία πραγματοποιείται μέσω της Υ.Γ.Ε.ΜΗ.,
γ) κατά την τροποποίηση υφιστάμενης επωνυμίας ή διακριτικού τίτλου λόγω μετασχηματισμού εταιρειών,
δ) στην περίπτωση που δεν είναι δυνατή η δέσμευση της επιθυμητής επωνυμίας ή διακριτικού τίτλου με τη διαδικασία της παρ. 2.
4. Οι ενδιαφερόμενοι δύνανται να κάνουν προδέσμευση επωνυμίας και διακριτικού τίτλου ηλεκτρονικά, για μελλοντική χρήση, με την υποχρέωση χρήσης αυτών εντός δύο (2) μηνών από την προδέσμευση. Μετά το πέρας της ως άνω προθεσμίας η επωνυμία και ο διακριτικός τίτλος αποδεσμεύονται αυτοδίκαια. Η επωνυμία και ο διακριτικός τίτλος που προδεσμεύονται μπορούν να δεσμεύονται σύμφωνα με όσα προβλέπονται στις παρ. 2 και 3.
Β. Συχνές ερωτήσεις - απαντήσεις
Η επωνυμία αποτελεί ένα από τα βασικότερα διακριτικά γνωρίσματα, με το οποίο κάθε έμπορος διακρίνεται υποχρεωτικά στην άσκηση της εμπορικής ή οικονομικής μη εμπορικής δραστηριότητάς του.
Ο διακριτικός τίτλος αποτελεί διακριτικό γνώρισμα του καταστήματος ή της επιχείρησης του εμπόρου και η χρήση του είναι προαιρετική για τον έμπορο.
Το ενιαίο, εθνικό ηλεκτρονικό μητρώο στο οποίο καταχωρίζονται μοναδικά οι επωνυμίες και οι διακριτικοί τίτλοι όλων των φυσικών και νομικών προσώπων που ασκούν εμπορική και οικονομική δραστηριότητα.
Η καταχώριση στο μητρώο έχει δηλωτικό χαρακτήρα και αποδεικνύει τον δικαιούχο μιας επωνυμίας ή ενός διακριτικού τίτλου βάσει της αρχής της χρονικής προτεραιότητας, η οποία προκύπτει από την ημερομηνία δέσμευσης της επωνυμίας ή του διακριτικού τίτλου και έχει ισχύ για το σύνολο της Επικράτειας.
Από την 1η Ιουλίου 2022 η δέσμευση επωνυμίας και διακριτικού τίτλου πραγματοποιείται σε πανελλήνιο επίπεδο και όχι σε επίπεδο νομού όπως γινόταν έως σήμερα. Δηλαδή η κάθε επωνυμία και διακριτικός τίτλος που δεσμεύεται στο εξής, είναι μοναδικοί σε όλη τη χώρα.
Παραμένουν σε ισχύ σε επίπεδο νομού χωρίς να θίγεται η νομιμότητά τους. Παράλληλα, θα γίνει αυτόματος έλεγχος από το πληροφοριακό σύστημα και εφόσον διαπιστωθεί ότι σε πανελλήνιο επίπεδο είναι μοναδικοί, τότε αυτόματα αποκτούν πανελλήνια ισχύ, ενώ αν δεν είναι μοναδικοί, θα συνεχίσουν να έχουν ισχύ σε επίπεδο νομού. Οι ενδιαφερόμενοι της δεύτερης περίπτωσης, που επιθυμούν την απόκτηση επωνυμίας η/και διακριτικού τίτλου με πανελλήνια ισχύ, θα πρέπει να δεσμεύσουν μια νέα επωνυμία/διακριτικό τίτλο.
Εφόσον πρόκειται για φυσικό πρόσωπο η επωνυμία σχηματίζεται από το ονοματεπώνυμο του εμπόρου, ενώ στην περίπτωση νομικού προσώπου, η επωνυμία σχηματίζεται από το ουσιαστικό και το τυπικό μέρος. Το ουσιαστικό μέρος σχηματίζεται από το ονοματεπώνυμο του/των εταίρων ή/και το αντικείμενο της επιχείρησης ή/και μπορεί να είναι φανταστική λέξη ή φράση. Το τυπικό μέρος αφορά στη νομική μορφή, η οποία αποδίδεται σύμφωνα με όσα προβλέπονται στην ειδικότερη νομοθεσία που διέπει την κάθε εταιρική μορφή.
Ο διακριτικός τίτλος είναι προαιρετικός, σχηματίζεται ελεύθερα από πραγματικές ή φανταστικές λέξεις ή φράσεις και μπορεί να ταυτίζεται με την επωνυμία της επιχείρησης ή του προσώπου που την εκμεταλλεύεται. Για κάθε επιχείρηση μπορούν να επιλέγονται περισσότεροι του ενός διακριτικοί τίτλοι.
α) να ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα και να μην είναι παραπλανητική.
β) να μην παραπέμπει σε δημόσιες Αρχές/Φορείς/Υπηρεσίες και δημόσια αξιώματα, κοινωφελή μη κερδοσκοπικά Ιδρύματα, Σωματεία, Οργανισμούς, καθώς και να μην υπονοεί ότι έρχεται σε συνεργασία μαζί τους, εκτός και αν υπάρχει σχετική άδεια.
γ) να μην προσβάλλει τα χρηστά ήθη και ιδίως να μην έχει υβριστικό, ρατσιστικό ή σεξιστικό περιεχόμενο.
δ) να μην έχει καταχωριστεί σαν εμπορικό σήμα.
ε) να υπάρχει σαφής και επαρκής διαφοροποίηση από τους ήδη καταχωρισμένους τίτλους στο Μητρώο.
Η διαμόρφωση του λεκτικού με τρόπο που να επιτυγχάνεται η εξατομίκευση της επιχείρησης.
Κατά τη διαδικασία υποβολής της αίτησής του, ο ενδιαφερόμενος ενημερώνεται για την ύπαρξη παρεμφερών ή πανομοιότυπων επωνυμιών ή/και διακριτικών τίτλων μέσω του πληροφοριακού συστήματος του Γ.Ε.ΜΗ.
Είναι η εντελώς όμοια επωνυμία δύο διαφορετικών επιχειρήσεων, η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο υπό τις εξής προϋποθέσεις:
α) αν η επιχείρηση έχει δώσει γραπτή συγκατάθεση χρήσης της ίδιας επωνυμίας ή του διακριτικού της τίτλου σε άλλη επιχείρηση,
β) αν η επιχείρηση ανήκει στον ίδιο όμιλο,
γ) αν η επωνυμία ή ο διακριτικός τίτλος ανήκουν σε επιχείρηση που έχει διαγραφεί από το Γ.Ε.Μ.Η τουλάχιστον ένα (1) χρόνο πριν.
Σε περίπτωση αυτόματης δέσμευσης επωνυμίας η/και διακριτικού τίτλου, η συγκατάθεση που απαιτείται για τις περ. α) και β) της παρ. 1 πραγματοποιείται με ηλεκτρονική αποδοχή.
α) αυτόματα,
β) με προδέσμευση,
γ) με επίσκεψη στην κατά τόπο αρμόδια Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. των Επιμελητηρίων.
α) Η αυτόματη δέσμευση επωνυμίας και διακριτικού τίτλου πραγματοποιείται ατελώς.
β) Το κόστος της δέσμευσης επωνυμίας ή διακριτικού τίτλου από την Υπηρεσία Γ.Ε.Μ.Η, ορίζεται στα δέκα (10) Ευρώ συνολικά για επωνυμία και όσους διακριτικούς τίτλους επιλέξω.
γ) Το κόστος αυτόματης προδέσμευσης επωνυμίας ή/και διακριτικού τίτλου ορίζεται στα τριάντα (30)Ευρώ.
Η διαδικασία δέσμευσης επωνυμίας ή/και διακριτικού τίτλου μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής του Π/Σ του Γ.Ε.ΜΗ.
α) κατά τη σύσταση εταιρείας μέσω της ηλεκτρονικής Υπηρεσίας μίας Στάσης (e-ΥΜΣ),
β) κατά την ηλεκτρονική έναρξη εργασιών, εφόσον πρόκειται για ατομική εμπορική επιχείρηση ή για φυσικά πρόσωπα που ασκούν μη εμπορική οικονομική δραστηριότητα,
γ) κατά την αυτόματη τροποποίηση καταστατικού με πρότυπη πράξη
δ) κατά την επιγραμμική/ηλεκτρονική εγγραφή υποκαταστήματος ημεδαπής ή αλλοδαπής εταιρείας.
Προδέσμευση Επωνυμίας και Διακριτικού Τίτλου είναι η δυνατότητα του ενδιαφερόμενου να δεσμεύσει αυτόματα επωνυμία και/ή διακριτικό τίτλο για μελλοντική χρήση, η οποία έχει ισχύ για δύο (2) μήνες. Στο διάστημα αυτό η προδεσμευμένη επωνυμία και/ή ο διακριτικός τίτλος δεν είναι διαθέσιμη σε τρίτους.
Ο ενδιαφερόμενος δύναται να ανανεώσει μια ακόμη φορά τη προδέσμευση για άλλους δύο μήνες, εφόσον καταβάλλει το σχετικό τέλος.
α) κατά τη σύσταση εταιρείας μέσω της Υπηρεσίας μίας Στάσης (ΥΜΣ Επιμελητηρίων),
β) κατά την τροποποίηση υφιστάμενης επωνυμίας ή διακριτικού τίτλου ή την προσθήκη νέου διακριτικού τίτλου που πραγματοποιείται με τροποποίηση καταστατικού ή λόγω μετασχηματισμού της επιχείρησης.
γ) εφόσον ο ενδιαφερόμενος δεν επιθυμεί να προχωρήσει με επιλογή άλλης επωνυμίας και το Πληροφοριακό Σύστημα δεν του επιτρέπει να κάνει την επιθυμητή επιλογή, παρά το γεγονός ότι κατά την κρίση του είναι επαρκώς διαφοροποιημένη και δεν αντίκειται στους προβλεπόμενους περιορισμούς.
δ) εφόσον κατόπιν καταγγελίας του έχοντος έννομο συμφέρον ή αυτεπάγγελτα ο ενδιαφερόμενος κληθεί από την αρμόδια Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. να προβεί στις αναγκαίες διορθώσεις, έτσι ώστε να μην δημιουργείται σύγχυση, εκμετάλλευση ξένης φήμης και αθέμιτος ανταγωνισμός.
ε) εφόσον προσκομίζεται σε έγχαρτη μορφή συγκατάθεση άλλης επιχείρησης για χρήση πανομοιότυπης επωνυμίας ή/και διακριτικού τίτλου.
α) ο ενδιαφερόμενος διασυνδέεται με την σχετική εφαρμογή μέσω του Π/Σ του Γ.Ε.ΜΗ.
β) σε συγκεκριμένο πεδίο γράφει το επιθυμητό λεκτικό το οποίο μπορεί να είναι στην ελληνική ή και σε άλλη γλώσσα και μπορεί να περιλαμβάνει φανταστικές ή πραγματικές λέξεις, σύμβολα, σημεία στίξης και αριθμούς.
γ) η ηλεκτρονική εφαρμογή, η οποία διασυνδέεται με το εθνικό Μητρώο Επωνυμιών και Διακριτικών Τίτλων πραγματοποιεί αυτόματο έλεγχο και ενημερώνει άμεσα τον ενδιαφερόμενο για τα εξής:
i.για τις πανομοιότυπες επωνυμίες η/και διακριτικούς τίτλους, οι οποίες μπορούν να δεσμευτούν μόνο υπό τις ισχύουσες προϋποθέσεις.
ii.για τις παρεμφερείς επωνυμίες η/και διακριτικούς τίτλους, από τις οποίες ο ενδιαφερόμενος οφείλει να διαφοροποιηθεί επαρκώς.
iii. για τις επωνυμίες που έχουν προδεσμευτεί και την ημερομηνία λήξης της προδέσμευσης.
iv. για τις επωνυμίες η/και τους διακριτικούς τίτλους που έχουν κατοχυρωθεί ως σήμα.
i. για το χρόνο αποδέσμευσης επιθυμητής επωνυμίας ή διακριτικού τίτλου που ανήκει σε εταιρεία που έχει διαγραφεί από το Γ.Ε.Μ.Η.
δ) για κάθε τροποποίηση που θα πραγματοποιεί ο ενδιαφερόμενος θα έχει διαρκή αναλυτική πληροφόρηση έως ότου καταφέρει να προσαρμόσει την επιθυμητή επωνυμία η/και διακριτικό τίτλο στους κανόνες και περιορισμούς της παρούσας.
ε) κατόπιν του επιτυχούς σχηματισμού του λεκτικού της επωνυμίας η/και του διακριτικού τίτλου ο ενδιαφερόμενος επιλέγει τον νομικό τύπο της επιχείρησής του, ο οποίος προστίθεται αυτόματα στο λεκτικό και έτσι ολοκληρώνεται ο σχηματισμός της επωνυμίας. Η επωνυμία η/και ο διακριτικός τίτλος εφόσον έχουν χρησιμοποιηθεί ελληνικοί χαρακτήρες, αποδίδονται αυτόματα και με λατινικούς χαρακτήρες.
στ) ο ενδιαφερόμενος, κάνει ηλεκτρονική αποδοχή της σχετικής υπεύθυνης δήλωσης για την ανάληψη της ευθύνης της επιλογής του και κάνει υποβολή της επιλεγείσας επωνυμίας η/και διακριτικού τίτλου, η οποία καταχωρίζεται αυτόματα με χρονολογική σειρά στο ενιαίο ηλεκτρονικό μητρώο επωνυμιών και διακριτικών τίτλων.
ζ) εφόσον, η επιλεγείσα επωνυμία ή/και ο επιλεγείς διακριτικός τίτλος είναι παρεμφερής με ήδη καταχωρισμένη επωνυμία ή διακριτικό τίτλο, θα αποστέλλεται αυτόματο ενημερωτικό μήνυμα στον κάτοχο της επωνυμίας ή του διακριτικού τίτλου.
η) εφόσον, για οποιοδήποτε λόγο, δεν καταστεί εφικτή η αυτόματη δέσμευση επωνυμίας η/και διακριτικού τίτλου, ο ενδιαφερόμενος αποστέλλει ηλεκτρονικό μήνυμα στην αρμόδια Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ., η οποία αναλαμβάνει να ελέγξει την υπόθεση, να δώσει στον ενδιαφερόμενο σχετικές απαντήσεις και να προτείνει εναλλακτικές λύσεις. Εφόσον αυτό δεν καταστεί εφικτό εντός μηνός από την υποβολή αιτήματος στην αρμόδια Υπηρεσία, η υπόθεση κλείνει ανεπιτυχώς και ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει να κάνει νέα προσπάθεια.
Ναι, σε περίπτωση που η Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. διαπιστώσει οποιαδήποτε παρέκκλιση από τις διατάξεις της Υπουργικής Απόφασης ή λάβει καταγγελία οποιουδήποτε έχοντος έννομο συμφέρον ή σε περίπτωση τελεσίδικων δικαστικών αποφάσεων που αφορούν σε επωνυμία ή διακριτικό τίτλο.
Η Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. προβαίνει αυτεπαγγέλτως σε καταχώριση, μεταβολή ή διαγραφή και επιβάλλει πρόστιμο σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 51 του ν. 4919/2022.